نوعی توده که در پشت زانو ایجاد می‌شود و پر از مایع است، کیست بیکر نامیده می‌شود. این نوع کیست امکان دارد در تمامی گروه‌های سنی (کمتر در کودکان و نوجوانان) مشاهده شود. به دلیل برآمدگی که در پشت زانو پدید می‌آید، عملکرد طبیعی زانو یعنی خم و راست کردن زانو را با مشکلاتی مواجه می‌کند. افرادی که در پشت زانوی خود، کیست بیکر دارند، اغلب از خطرناک بودن این ضایعه نگران هستند و نمی‌دانند برای درمان آن، به چه متخصصی مراجعه کنند. از این رو، در این مقاله قصد داریم پیرامون کیست بیکر، علائم، دلایل و روش‌های درمان آن بررسی داشته باشیم. برای دریافت اطلاعات بیشتر تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله می خوانید
کیست بیکر چیست؟
کیست بیکر نوعی توده پشت زانو است که از غشای سینوویال تشکیل شده است. مایع غشای سینوویال، مایعی مفصلی است که بین مفصل‌ها وجود دارد. این مایع به حرکت روان و آسان مفصل‌ها کمک می‌کند و از بروز اصطکاک اضافی جلوگیری می‌کند. باوجود بروز چنین وضعیتی در پشت زانو، تولید مایع بیشتر می‌شود و تورم افزایش می‌یابد. اندازه کیست بیکر در حالات مختلف، متغیر است، به طوری که در حالت ایستاده، بزرگ‌تر دیده می‌شود. این ضایعه می‌تواند حاصل مشکلات و بیماری‌هایی همچون آرتروز، آرتریت روماتوئید یا پارگی غضروفی باشد.
کیست بیکر چه علائمی دارد؟
مهم‌ترین علائم کیست بیکر، ظاهر آن است. تورمی که در پشت مفصل زانو ایجاد می‌شود، اصلی‌ترین نشانه برای این بیماری است. علاوه بر این علامت مهم، علائم دیگری نیز هستند که خبر از کیست بیکر می‌دهند. در ادامه به شایع‌ترین علائم کیست بیکر اشاره خواهیم کرد.
- تورم: برآمدگی پشت زانو می‌تواند در اندازه‌های مختلفی ظاهر شوند، اندازه آن بسته به میزان تجمع مایع غشایی دارد.
- درد: در صورتی که اندازه برآمدگی بزرگ‌تر باشد، بیمار می‌تواند دردهای شدیدی را احساس کند. در برخی مواقع نیز درد خفیف‌تری توسط بیمار احساس می‌شود.
- محدودیت حرکتی: وجود یک برآمدگی ناهنجار در پشت زانو، باعث کاهش دامنه حرکتی به خصوص در خم شدن زانو می‌شود.
- کبودی: در پشت زانو و ساق پا کبودی مشاهده می‌شود.
چه دلایلی باعث بروز کیست بیکر در افراد می شوند؟
مفصل زانو به عنوان مهم‌ترین و پیچیده‌ترین مفصل بدن، از آسیب پذیری بالایی برخوردار است. عوامل مختلفی مانند انواع بیماری‌ها و ضربات ناگهانی باعث آسیب به زانو می‌شوند. بروز کیست بیکر در پشت زانو بی دلیل نیست و دلایلی منجر به بروز این ضایعه می‌شوند. در این بخش، دلایل بروز کیست بیکر را بررسی خواهیم کرد.
- پارگی مینیسک از جمله پارگی‌های غضروفی است که می‌تواند ایجاد کیست بیکر را به دنبال داشته باشد.
- بیماری آرتروز باعث تولید مایعات اضافی در سلول‌های سینوویال می‌شود و این مایعات در میان مفصل زانو پخش می‌شوند و ضایعه کیست بیکر را به وجود می‌آورند.
- از مهم‌ترین عوارض بیماری روماتیسم مفصلی درد و تورم است که این تورم می‌تواند کیست بیکر باشد.
- دیگر التهاباتی که در مفصل زانو می‌شوند، می‌توانند کیست بیکر را به دنبال داشته باشند.
آیا کیست بیکر خطرناک است؟
کیست بیکر بنا به شرایطی که دارد، می‌تواند خطرناک یا بی خطر باشد. برخی از کیست‌ها در اندازه‌های کوچک و بدون بروز درد در پشت زانو باقی می‌مانند و پس از مدتی به خودی خود از بین می‌روند. برخی دیگر از کیست‌های بیکر به دلیل تورم زیادی که دارند، ممکن است دچار پارگی شوند و مایع درون آن‌ها درون لایه‌ها و اجزای مفصلی پخش شوند. از عوارض شدید آن می‌توان به احساس درد شدید و ناتوانی در حرکات زانو و راه رفتن شخص بیمار اشاره داشت. در این صورت بیمار به دوره درمانی فوری نیاز دارد. درمان کیست بیکر باید زیر نظر متخصص ارتوپد باشد.
چه عواملی باعث افزایش ایجاد کیست بیکر می شوند؟
عواملی هستند که باعث افزایش ایجاد کیست بیکر در پشت زانو می‌شوند. از جمله این عوامل عبارتند از:
- بیماری استئوآرتریت در محدوده سنی 50 سال به بالا
- التهاب یا آرتریت عفونی در مفصل زانو
- نقرس یا خشکی زانو
- پارگی غضروفی
- بیماری سینوویت زانو
- سابقه تزریق کورتون به اطراف مفصل زانو
- سابقه جراحی زانو
کیست بیکر چگونه تشخیص داده می‌شود؟
در ابتدای مراجعه به متخصص ارتوپد، پزشک معاینات بالینی لازم را انجام می‌دهد و شرح حال کاملی در مورد علائمی مانند شدت درد از بیمار می‌گیرد. از آن جایی که رشد برخی توده‌ها و تومورها در بخش‌های استخوانی و غضروفی، برآمدگی ایجاد می‌کنند، برای تشخیص دقیق بیماری از روش‌های تشخیصی استفاده می‌کند. این روش‌ها علاوه بر تأیید یا رد بیماری، می‌توانند میزان مایع تجمع یافته را نیز تعیین کنند. از جمله این روش‌های تشخیصی عبارتند از:
- آزمایش خون
- رادیوگرافی ساده
- سونوگرافی
- تصویربرداری اشعه ایکس
- تصویربرداری MRI
کیست بیکر چگونه درمان می شود؟
پس از ارزیابی نتایج آزمایش‌ها و عکس‌ها، همچنین بررسی علل بروز کیست بیکر، روش درمانی مناسبی از طرف متخصص ارتوپد برای بیمار تجویز می‌شود. طول دوره درمان، بسته به شدت و اندازه کیست بیکر می‌تواند متفاوت باشد. در ادامه اشاره‌ای به مهم‌ترین روش‌های درمانی کیست بیکر خواهیم داشت.
- مصرف داروهای تجویزی توسط پزشک متخصص
- انجام تمرینات ورزشی هدفمند در منزل
- آسپیراسیون یا خارج کردن مایع داخل کیست به وسیله سوزن
- انجام تمرینات فیزیوتراپی توسط فیزیوتراپ
- انجام عمل جراحی برای تخلیه کیست‌های خیلی بزرگ و خیلی دردناک
مراجعه به پزشک
در مطالب فوق به بررسی و معرفی کیست بیکر، دلایل، علائم و روش‌های درمان آن پرداخته شد. کیست بیکر با توجه به روش‌های درمان متنوعی که دارد، قابل درمان است و بیماری خطرناکی محسوب نمی‌شود. برای درمان این ضایعه از روش‌هایی مانند فیزیوتراپی، دارو درمانی، خارج کردن مایع درون کیست و نهایتاً جراحی استفاده می‌کنند. دکتر فرشاد ابوالقاسم زاده فوق تخصص ارتوپدی، تومورهای استخوانی و عضلانی، در زمینه تشخیص و درمان بیماری‌های مربوط به زانو، تجربه و تخصص کافی دارد. شما می‌توانید با مراجعه به مطب دکتر فرشاد ابوالقاسم زاده برای درمان کیست بیکر زانو اقدام کنید.
