انحراف شست پا نوعی اختلال بیومکانیکی در ساختار استخوانی پا است که با نام های هالوکس والگوس و بونیون نیز شناخته می شود. در این ناهنجاری قسمت کناری شست پا به طرف بیرون برآمدگی پیدا می کند و علاوه بر ظاهر زشتی که به حالت و فرم پا می دهد، مشکلاتی را نیز برای بیمار ایجاد می کند. در این مقاله قصد داریم با بیان عوارض و مشکلات ناشی از انحراف شست پا به روش های درمان انحراف شست پا نیز بپردازیم. در صورتی که شاهد برآمدگی یا انحراف در شست پای خود هستید بهتر است تا پایان مقاله با ما همراه باشید.

 

دلایل بروز انحراف شست پا

ساختار استخوانی و مفصلی در اغلب موارد موروثی هستند و مشکلات و اختلالاتی که منشأ استخوانی دارند، می توانند موروثی باشند. در این بخش به مهم ترین دلایل بروز انحراف شست پا یکی از ناهنجاری های ظاهر شده در بخش کناری شست پا اشاره خواهیم کرد.

• ناهنجاری انحراف شست پا می تواند به صورت وراثتی در بین اعضای خانواده شایع باشد.
• مشکلات مادرزادی و ژنتیکی از دیگر عوامل بروز انحراف و برآمدگی در شست پا محسوب می شود.
• صدماتی که در اثر ضربات مختلف به پا وارد می شود، هالوکس والگوس عارض می شود.

در برخی مواقع عواملی هستند که می توانند باعث افزایش و تشدید انحراف شست پا شوند. با شناخت این عوامل می توان از تشدید این ناهنجاری استخوانی جلوگیری کرد. از جمله عوامل افزایش دهنده انحراف شست پا عبارتند از:

• استفاده از کفش های نامناسب مانند پاشنه بلند، تنگ و باریک
• ابتلا به بیماری آرتریت روماتوئید
• فعالیت های روزانه طولانی مدت مانند ایستادن

 

علائم ناشی از برآمدگی و انحراف شست پا

اصلی ترین علامت و نشانه هالوکس والگوس همان انحراف شست پا عنوان می شود. این انحراف و برآمدگی می تواند درجات متفاوتی داشته باشد؛ ولی در هر صورت منحرف شدن شست پا، مشخصه آشکاری برای این بیماری است. علاوه بر انحراف شست پا، علائمی دیگری هستند که عارضه هالوکس والگوس به همراه دارد؛ عبارتند از:

• ایجاد التهاب و قرمز شدن پوست نواحی انگشت شست پا
• افزایش ضخامت پوست زیر انگشت شست پا نسبت به دیگر انگشتان پا
• پینه بستن انگشت شست پا و انگشت کناری آن
• احساس درد در زمان راه رفتن یا کفش پوشیدن
• کاهش دامنه حرکتی انگشت شست پا

عوارض و مشکلات ناشی از انحراف شست پا

برخی ها می پندارند انحراف شست پا نمی تواند مشکلات زیادی برای فرد مبتلا به وجود آورد. در صورتی که علاوه بر علائمی که می توانند آزار دهنده باشند، عوارض احتمالی نیز هستند که نباید از شناخت آن ها غافل شد. بروز این عوارض بستگی به میزان برآمدگی شست پا و شدت هالوکس والگوس دارد. در ادامه اشاره ای به عوارض و مشکلات ناشی از انحراف شست پا می پردازیم.
باعث تشکیل کیسه ای با محتوای مایعی به نام بورسا در نواحی اطراف انگشت شست پا می شود که آن را عارضه بورسیت می نامند. این عارضه درد ناخوشایندی را به همراه دارد.

ایجاد تورم زیر پنجه و انگشتان پا که با عارضه متاتارسالژی بیشتر شناخته می شود. این عارضه ناشی از دویدن و پرش بیش از اندازه است.

انحراف شست پا موجب چکشی شدن انگشت می شود؛ به طوری که بنا به میزان انحراف، خمیدگی می تواند تا انگشت چهارم نیز برسد.

 

روش تشخیص دقیق انحراف شست پا

علائم ظاهری انحراف شست پا و مشاهده برآمدگی انگشت و تورم پا، بهترین نشانه ها برای تشخیص بیماری هالوکس والگوس هستند. برای تشخیص و درمان انحراف شست پا، بایستی به متخصص ارتوپد مراجعه شود. پزشک متخصص پس از بررسی و مشاهده انگشتان پا، به خوبی می تواند این بیماری را تشخیص دهد. موقعیت دقیق استخوان و مفصل پا، به وسیله مشاهدات قابل تشخیص نیستند. از این رو، برای بررسی موقعیت استخوان ها و میزان انحراف شست پا از رادیوگرافی ساده یا عکس برداری به کمک اشعه ایکس استفاده می کنند.

 

روش های غیر جراحی درمان انحراف شست پا

معاینات بالینی، مشاهدات پزشک و نتایج عکس برداری، شدت انحراف شست پا و در نهایت روش درمانی مناسب را معین می کنند. در بیشتر موارد این عارضه به کمک روش های غیر جراحی، درمان می شود. هدف اصلی این روش های درمانی، اصلاح وضعیت نامناسب انگشت شست پا و جلوگیری از درد و تورم ناشی از این ناهنجاری است. در ادامه به مهم ترین روش های درمانی غیر جراحی خواهیم پرداخت.

• تجویز داروهای ضد درد و ضد التهاب
• استفاده از کمپرس های یخ
• استفاده از پدها، کفی ها و کفش های طبی و مناسب
• تزریق استروئید به مفصل پا
• استفاده از محافظ ها و وسیله های کمکی مانند اسپلینت ها
• کاهش فعالیت های سنگین و انجام تمرینات اصلاحی ورزشی

جراحی انحراف شست پا

در صورتی که میزان انحراف شست پا از شدت بالایی برخوردار باشد، متخصص ارتوپد آخرین گزینه درمانی یعنی جراحی را انتخاب می کند. جراحی انحراف شست پا با هدف ترمیم و اصلاح استخوان ها و مفصل های منحرف شده انجام می شود. برای این کار، ترمیم رباط ها و تاندون های پا در اولویت جراحی قرار می گیرد. در برخی موارد نیز اقدم به برداشتن کامل برآمدگی ایجاد شده در شست پا می کنند. از مهم ترین اهداف جراحی انحراف شست پا، از بین بردن ناهنجاری پا بدون بازگشت مجدد این عارضه است. بعد از جراحی علاوه بر از بین رفتن انحراف، فاصله بین انگشتان پا نیز به حال طبیعی خود باز می گردد. درمان انحراف شست پا به کمک جراحی از قطعی ترین روش های درمان بیماری هالوکس والگوس محسوب می شود.

 

مراجعه به پزشک

در مطالب فوق به یکی از شایع ترین ناهنجاری های موجود در استخوان پا، انحراف شست پا پرداخته شد. این ناهنجاری علاوه بر داشتن ظاهری برآمده و غیر طبیعی، مشکلاتی مانند گرفتگی انگشتان پا و داشتن درد در مواقع پوشیدن کفش به همراه دارد. برای درمان انحراف شست پا از اسپلینت ها یا کفی های طبی استفاده می کنند. در شرایط حادتر، جراحی گزینه درمانی خواهد بود. دکتر فرشاد ابوالقاسم زاده فوق تخصص ارتوپدی، تومورهای استخوانی و عضلانی، در زمینه تشخیص و درمان بیماری های مربوط به مفصل و استخوان، تجربه و تخصص کافی دارد. شما می توانید با مراجعه به مطب دکتر فرشاد ابوالقاسم زاده برای درمان انحراف شست پا اقدام کنید.