تأثیر دیابت بر مفاصل از مشکلاتی است که در اثر پیشرفت دیابت برای افراد پیش می آید. این بیماری علاوه بر مشکلات مربوط به قند خون می تواند به مرور زمان مفاصل فرد بیمار را نیز درگیر کند. بررسی های انجام شده نشان می دهند، درصد ابتلا به بیماری هایی مانند آرتروز و درد مفاصل در افراد دیابتی بیشتر از سایر افراد است. به همین دلیل پیشرفت دیابت در اکثر موارد با ایجاد مشکلات مفصلی همراه می شود. این بیماری در هر دو نوع معمولی و پیشرفته می تواند مشکلات مفصلی را برای بیمار به وجود بیاورد. در ادامه توضیحات مربوط به تأثیر دیابت بر مفاصل باید اشاره کنیم که دیابت می تواند به صورت مستقیم و غیر مستقیم بر مشکلات مفصلی تأثیر بگذارد.

 

دیابت چیست؟

دیابت نوعی بیماری مزمن است که بدن فرد پس از ابتلا به آن قادر به مصرف قند خون نخواهد بود. زمانی این مشکل در بدن ایجاد می شود که لوزالمعده نتواند انسولین تولید کند؛ همچنین زمانی که سلول های گیرنده انسولین دیگر قادر به جذب انسولین نباشند، قند خون توسط بدن مصرف نخواهد شد. این بیماری در نوع اول و دوم وجود دارد. دیابت نوع اول که بیشتر در کودکان و نوجوانان رایج است در اثر عدم تولید انسولین به وجود می آید. در این حالت افراد مبتلا، برای جبران کمبود ایجاد شده انسولین تزریق می کنند. از عمده ترین دلایل ابتلا به دیابت نوع اول می توان به وراثت اشاره کرد.

نوع دوم این بیماری بیشتر در افراد 30 تا 40 ساله مشاهده می شود. این نوع دیابت هم مانند نوع یک می تواند در اثر وراثت اتفاق بیفتد. با این حال دلایل اکتسابی نیز می توانند از عوامل ابتلا به این بیماری باشند. با این حال افرادی که در نزدیکان خود سابقه ابتلا به دیابت نوع دو را دارند بیش از سایر افراد در معرض ابتلا به این مشکل قرار دارند. هر دو نوع دیابت پس از مدتی می توانند مشکلات مفصلی را برای بیماران به وجود بیاورند.

آسیب دیدگی مفاصل بر اثر ابتلا به دیابت

آرتروپاتی بیماری است که در اثر آن مشکلات و دردهای مزمن در مفاصل ایجاد می شود. در صورتی که فرد در اثر ابتلا به دیابت به بیماری های آرتروپاتی نیز دچار شود بیماری آن ها آرتروپاتی دیابتی نامیده می شود. دیابت در صورتی که در مراحل پیشرفته قرار داشته باشد و درمان آن به درازا بکشد، می تواند بیماری های مربوط به مفاصل را به دنبال داشته باشد.

به طور مثال از بین رفتن مفاصل بین زانو از اثرات رایج دیابت بلند مدت است. در اثر این بیماری، استخوان های زانو به دلیل عدم وجود مفاصل دچار فرسودگی می شوند. این فرسودگی ها به تدریج باعث احساس درد شدید در قسمت زانو می شود. افراد مبتلا به دیابت پس از مدتی عملکرد عصبی شان برای ارسال درد به مغز مختل می شود؛ به همین دلیل پس از مدتی دیگر قادر به درک درد نخواهند بود. از بزرگترین مشکلات به وجود آمده در اثر از بین رفتن درک درد می توان به تخریب مفاصل و تغییر شکل پاها اشاره کرد.

 

چه بیماری های مفصلی بر اثر دیابت به وجود می آیند؟

دیابت بیمار رایجی است که بسیاری از افراد در سنین مختلف و در شرایط گوناگون به آن مبتلا می شوند. این بیماری اثرات مخرب بسیاری دارد. یکی از رایج ترین اثرات مربوط به دیابت، ایجاد بیماری های مفصلی است. در ادامه به دو مورد از شایع ترین بیماری های مفصلی که بر اثر دیابت به وجود می آیند اشاره خواهیم کرد.

مفصل شارکو

تأثیر دیابت بر مفاصل تا حدی زیاد است که می توان اکثر مشکلات مربوط به مفاصل را به این بیماری نسبت داد. به طور مثال مفصل شارکو، یکی از بیماری هایی است که در دسته آرتروپاتی نوروپاتیک ها قرار می گیرد. علت اصلی این بیماری آسیب عصبی است که ریشه در بیماری دیابت دارد. این بیماری به تدریج باعث بی حس شدن بعضی از اندام ها می شود؛ همچنین علائمی دارد که باید به محض مشاهده آن ها به پزشک مراجعه شود. رایج ترین علائم بیماری مفصل شارکو عبارتند از:

• قرمزی یا تورم پاها
• بی حسی
• درد مفاصل
• احساس داغی در محل لمس شده
• تغییر شکل در ظاهر پاها

سندرم دست دیابتی

سندرم دست دیابتی از دیگر مواردی است که به تأثیر دیابت بر مفاصل مربوط می شود. این بیماری که با نام کایرو آرتروپاتی نیز شناخته می شود نوعی اختلال است که در اثر آن پوست دست ها حالت ضخیم و براق به خود می گیرند. در صورت پیشرفت این عارضه، انگشتان به صورت محدود می توانند حرکت کنند. درست است که این بیماری در افراد مبتلا به دیابت بیشتر دیده می شود با این حال علت اصلی آن هنوز مشخص نیست. نشانه اصلی ابتلا به این بیماری عدم توانایی چسباندن دو کف دست به یکدیگر و باز کردن کامل انگشتان است. این بیماری درمان قطعی ندارد اما می توان به کمک کنترل قند خون و فیزیوتراپی از پیشرفت آن جلوگیری کرد.

عوارض بیماری دیابت بر مفاصل

تأثیر دیابت بر مفاصل یکی از رایج ترین عوارض ابتلا به این بیماری است. با این حال دیابت با توجه به مشکلاتی که در مورد عدم توانایی قند خون دارد می تواند از وجوه دیگر خطرآفرین باشد. کنترل این بیماری در مراحل اولیه آن کار آسان تر و کم هزینه تری است؛ به همین دلیل توصیه می شود در صورت مشاهده عوارض اولیه آن به سرعت به پزشک مراجعه کنید. از مشکلات رایجی که در اثر این بیماری برای مفاصل ایجاد می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• احساس کشیدگی در کف دست ها
• احساس محدودیت در حرکت دادن مفاصل
• ضخیم شدن غیر طبیعی پوست
• بی حس شدن اندام های تحتانی
• تغییر ظاهر استخوان های بدن
• بالا رفتن میزان احتمال ابتلا به آرتروز
• سفت و ملتهب شدن مفاصل
• پیچ خوردن و شکستن استخوان های بدن

 

چگونه از آسیب مفاصل توسط بیماری دیابت جلوگیری کنیم؟

بیماری ها از همراهان همیشگی بدن انسان هستند. هر فردی ممکن است در اثر شرایط اکتسابی و انتسابی مختلف در معرض ابتلا به بیماری های متفاوتی قرار بگیرد. دیابت نیز از بیماری های رایجی است که درصد بالایی از جمعیت جهان به آن مبتلا هستند. این بیماری نیز مانند هر بیماری دیگری می تواند با راهکارهای مختلفی کنترل شود. از مؤثرترین راه های کنترل بیماری دیابت می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کاهش وزن
• رژیم غذایی مناسب
• کلسیم

مراجعه به پزشک

تأثیر دیابت بر مفاصل بسیار زیاد است؛ به طوری که درصد بسیار بالایی از مبتلایان به مشکلات مفصلی از بیماران دیابتی هستند. مسئله درد مفصل در دیابتی ها بسیار مهم است، چرا که دردهای مفصلی پس از مدتی در آن ها خود به خود از بین می رود؛ اما آرام شدن این دردها به معنی از بین رفتن آن ها نیست. تنها چیزی که در این میان به تدریج از بین می رود مفاصل فرد بیمار هستند. به همین دلیل افراد مبتلا به دیابت به محض احساس درد در مفاصل خود باید به پزشک متخصص مراجعه کنند. دکتر فرشاد ابوالقاسم زاده، فوق تخصص ارتوپدی، تومورهای استخوانی و عضلانی از بهترین متخصصانی است که بیماران می توانند برای رفع مشکلات مفصلی خود به مطلب ایشان مراجعه کنند.