بیشتر افراد تجربه پیچ خوردگی مچ پا به هنگام راه رفتن، دویدن و… را در زندگی خود داشته اند. پیچ خوردگی یا چرخش مچ پا نوعی آسیب دیدگی است که اجزای مختلف پا همچون لیگمان ها، رباط ها، تاندون ها و مفصل را درگیر می کند. این آسیب دیدگی نسبت به صدمه ای که به پا و اجزای آن وارد می شود می تواند خفیف یا شدید باشد. با تشخیص دقیق پیچ خوردگی مچ پا، شدت آسیب دیدگی نیز مشخص می شود. برای درمان پیچ خوردگی مچ پا از روش های متعددی استفاده می کنند که ما در این مقاله به بررسی این روش ها می پردازیم. برای آشنایی با علائم و دلایل پیج خوردگی مچ پا، تا پایان مطلب با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله می خوانید
دلایل پیچ خوردگی مچ پا
از نظر مکانیکال، لیگمان ها و رباط ها وظیفه حرکت مفصل پا را بر عهده دارند. هر نوع آسیب دیدگی خارجی که باعث ایجاد اختلال در هر یک از اجزای پا می شود، می تواند منجر به چرخش یا پیچ خوردگی مچ پا شود. حرکت نابجایی که به هنگام راه رفتن، دویدن، نشستن یا انجام حرکات ورزشی در مفصل پا انجام می شود، پیچ خوردگی مچ پا را به دنبال خواهد داشت. از جمله مشکلات و دلایل پیچ خوردگی مچ پا عبارتند از:
- کشیدگی یا پارگی در رباط ها یا لیگمان ها
- وجود مشکلات ساختاری در کف پا
- وارد شدن فشار اضافی روی مچ پا
- گیر کردن پا در یک محفظه
- پریدن از یک بلندی و فرود نادرست
شایع ترین علائم پیچ خوردگی مچ پا
پیچ خوردگی مچ پا هرگز نمی تواند بدون نشانه یا علامت باشد. بسته به شدن آسیب دیدگی، علائم مختلفی به هنگام پیچ خوردن مچ پا، مشاهده یا احساس می شوند. با بروز هر نوع علامتی بایستی به متخصص ارتوپد مراجعه شود. در غیر این صورت عوارض همچون درد مزمن مچ پا، ناپایداری مزمن مچ پا و آرتروز مفصل پچ پا به وجود خواهد آمد. در ادامه، به شایع ترین علائم پیچ خوردگی مچ پا اشاره خواهیم داشت.
- احساس درد
- ایجاد تورم و التهاب در مچ پا تا انتهای انگشتان
- مشاهده کبودی
- کاهش دامنه حرکتی پا
- توانایی نداشتن برای ایستادن روی پا
- ناپایداری مچ پا
- شنیده شدن صدا به هنگام آسیب دیدگی
نحوه تشخیص دقیق پیچ خوردگی مچ پا
با مشاهده علائم پیچ خوردگی مچ پا و مراجعه به متخصص ارتوپد، ابتدا شرح حال کاملی از وضعیت بیمار در شرایط مختلف گرفته می شود. سپس پزشک با انجام معاینات بالینی اولیه، پا، کف پا و مچ پا حرکات آن ها را بررسی می کند. با لمس کردن برخی از نقاط و ابراز درد از طرف بیمار، می تواند به نتایجی پیرامون آسیب دیدگی برسد. برای تشخیص دقیق پیچ خوردگی مچ پا و همچنین دانستن شدت آسیب دیدگی لازم است از روش های آزمایشگاهی استفاده شود. از جمله این روش ها عبارتند از:
- انجام سی تی اسکن
- تصویر برداری با استفاده از اشعه ایکس
- تصویر برداری با استفاده از امواج الکترومغناطیسی یا ام آر آی
- سونوگرافی
درمان پیچ خوردگی مچ پا در منزل
چنانچه آسیب دیدگی و پیچ خوردگی مچ پا خفیف باشد، می توان با استفاده از روش های متعددی آن را در منزل درمان کرد. در پیچ خوردگی خفیف، فقط درد و التهاب در پای بیمار احساس و مشاهده می شود. با داشتن استراحت کافی و درست طی 2 تا 3 روز، درد و التهاب ایجاد شده در پا از بین می رود. بلافاصله پس از صدمه دیدن پا، با گذاشتن کمپرس یخ روی محل آسیب دیده می توان با ایجاد یک بی حسی موقتی، باعث کاهش درد و التهاب پا شد. بالا گرفتن پا، بالاتر از سطح بدن به هنگام استراحت و همچنین گذاشتن پا در محلول آب گرم و نمک، از دیگر روش های درمان پیچ خوردگی مچ پا در منزل هستند.
درمان پیچ خوردگی مچ پا به روش های غیر جراحی
برخی آسیب دیدگی های خفیف تا متوسط نیاز به نظارت و درمان پزشک متخصص دارد و نمی توان به تنهایی در منزل درمان کرد. صدماتی که منجر به درد و التهاب و کاهش دامنه حرکتی مچ پا می شوند، به چندین روش غیر جراحی قابل درمان هستند. انتخاب روش درمانی بنا به تشخیص پزشک مربوطه خواهد بود. در ادامه به این روش های، اشاره خواهیم داشت.
- دارو درمانی و مصرف داروهای ضد درد و ضد التهاب غیر استروئیدی
- ماساژ درمانی
- شرکت در جلسات فیزیوتراپی
- انجام تمرین ها و حرکات ورزشی با انتخاب پزشک
- استفاده از بریس
- گچ گیری مچ پا
درمان پیچ خوردگی مچ پا به روش جراحی
چرخش و پیچ خوردگی شدید مچ پا، علائم رنج آور و غیر قابل تحملی را به همراه دارد. در این شرایط، متخصص ارتوپد از روش انجام عمل جراحی برای درمان پا و بازگرداندن محدوده حرکتی آن به وضعیت اولیه استفاده می کند. بسته به نوع و شدت آسیب دیدگی، اجزای داخلی پا، ترمیم و بازسازی می شوند. ترمیم رباط بهبود نیافته و بازسازی رباط با پیوند تاندون از جمله اهدافی هستند که جراح در طی عمل جراحی می خواهد دنبال کند. در برخی مواقع نیز بعد از عمل جراحی، نیاز به شرکت بیمار در جلسات فیزیوتراپی به منظور تقویت عضلات پا وجود دارد.
نحوه جلوگیری از پیچ خوردگی مچ پا
پیچ خوردگی مچ پا در برخی مواقع، حادثه غیر قابل پیش بینی است و در مواردی دیگر می توان از بروز این آسیب دیدگی پیشگیری کرد. در ادامه به مهم ترین نکاتی که با رعایت آن ها بتوان از پیچ خوردگی مچ پا جلوگیری کرد، اشاره خواهیم داشت.
- مراقبت بیشتر به هنگام راه رفتن و دویدن روی سطوح ناهموار
- گرم کردن بدن قبل از شروع هر نوع تمرین ورزشی
- پوشیدن کفش مناسب و استاندارد
- استفاده از مچ بند یا بریس مچ در صورت تضعیف مچ پا
- انجام تمرین های ورزشی مناسب برای تقویت عضلات پا
- متوقف کردن انجام هر نوع فعالیتی در صورت احساس خستگی مفرط
مراجعه به پزشک
در مطالب فوق به بررسی روش های درمان پیچ خوردگی مچ پا پرداخته شد. راه رفتن روی سطح ناهموار، پریدن از بلندی و کشیده شدن رباط ها و لیگامان ها باعث پیچ خوردگی مچ پا می شوند. برای درمان آن از روش های انجام حرکات ورزشی، مصرف دارو، فیزیوتراپی، ماساژ و در نهایت شدت آسیب دیدگی از روش جراحی استفاده می کنند. دکتر فرشاد ابوالقاسم زاده فوق تخصص ارتوپدی، تومورهای استخوانی و عضلانی، تجربه و تخصص کافی در زمینه ترمیم آسیب دیدگی های زانو و لگن دارد. شما می توانید با مراجعه به مطب دکتر فرشاد ابوالقاسم زاده برای درمان پیچ خوردگی پا به روش های مؤثر اقدام کنید.