بیماری زانوی ضربدری یا والگوس زانو
بیماری زانوی ضربدری یا والگوس زانو، با نام علمی Osgood-Schlatter disease، یک اختلال مربوط به زانو است که به طور عمده در نوجوانان و کودکان در دوران رشد بوجود می آید. این بیماری عمدتاً به دلیل استفاده مفرط از عضلات ران و جراحات کوچک در قسمتی از استخوان ساق پای زانویی، که به جلوی زانو قرار دارد، رخ می دهد. علائم و نشانههای بیماری زانوی ضربدری شامل درد، تورم، و حساسیت در منطقه پایانی پاتلا (قسمتی از استخوان ساق پای زانویی) است. این درد معمولاً در هنگام فعالیتهای ورزشی مانند پریدن، دویدن، خم شدن زانو و یا سرعت دادن به طور قابل توجهی افزایش مییابد. به طور کلی، بیماری زانوی ضربدری ناشی از فشار و کشیدگی طولی در نقطه اتصال پاتلا به استخوان ساق پای زانویی رخ می دهد. تشخیص بیماری زانوی ضربدری معمولاً بر اساس علائم و نشانهها و بررسی جسمانی توسط یک پزشک قابل تشخیص است. در برخی موارد، تستهای تصویربرداری مانند ایکسری زانو ممکن است برای اطمینان از عدم وجود مشکلات دیگر استفاده شود. درمان بیماری زانوی ضربدری شامل استفاده از روشهای غیرجراحی است. معمولاً شامل استراحت از فعالیتهایی که درد را بیشتر میکنند، استفاده از یخزدایی، مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (مثل ایبوپروفن) و انجام تمرینات استقامتی و تقویتی برای تقویت عضلات پیرامونی زانو میشود. در موارد نادر، در صورت عدم بهبودی با درمان غیرجراحی، ممکن است نیاز به جراحی باشد.( جراح تومور و متخصص ارتوپدی, بهترین جراح زانوی ضربدری در تهران )
علل بوجود آمدن
بیماری زانوی ضربدری معمولاً به دلیل استفاده مفرط از عضلات ران و فشار طولی بر روی نقطه اتصال پاتلا به استخوان ساق پای زانویی رخ میدهد. علل و عواملی که میتوانند به بوجود آمدن این بیماری کمک کنند عبارتند از:
- فعالیتهای ورزشی: انجام فعالیتهای ورزشی با شدت بالا یا به صورت مکرر میتواند باعث ایجاد فشار و کشیدگی طولی بر روی نقطه اتصال پاتلا شود. ورزشهایی مانند پرش، دویدن، فوتبال، بسکتبال و والیبال احتمال بیشتری برای بروز بیماری زانوی ضربدری دارند.
- رشد سریع: در دوران رشد، استخوانها و عضلات هنوز کاملاً توسعه نیافتهاند و این میتواند سبب ایجاد نقصهایی در ساختار زانو شود و در نتیجه باعث بروز بیماری زانوی ضربدری شود.
- عوامل شیمیایی: عواملی مانند عوامل آلرژیک، عفونتها و التهابات در ناحیه زانو میتوانند به بروز بیماری زانوی ضربدری کمک کنند.
- عوامل ژنتیکی: در برخی موارد، بیماری زانوی ضربدری میتواند به طور خانوادگی انتقال یابد و نشان از وجود عوامل ژنتیکی در بروز بیماری دارد.
علائم بیماری
علائم بیماری زانوی ضربدری یا والگوس زانو ممکن است عبارت باشند از:
- درد: درد در منطقه پایانی پاتلا (قسمتی از استخوان ساق پای زانویی) احساس میشود. این درد معمولاً در هنگام فعالیتهای ورزشی یا فعالیتهایی که فشار بیشتری بر زانو اعمال میکنند، شدت مییابد. در برخی موارد، درد میتواند به طور مداوم حس شود.
- تورم: منطقه پایانی پاتلا ممکن است تورم کند و به نظر بزرگتر از زانوی دیگر بیاید.
- حساسیت: منطقه پایانی پاتلا در بیماران با بیماری زانوی ضربدری حساس است و با فشار یا لمس آن میتواند درد و ناراحتی ایجاد شود.
- قابلیت حرکت محدود: در بعضی موارد، شدت بیماری زانوی ضربدری میتواند به حدی باشد که باعث محدودیت در حرکت زانو شود و فعالیتهای روزمره را متاثر کند.
- نقاط حساسیت: در برخی از موارد، نقاط حساسیت و نواحی دردناک در نزدیکی منطقه پایانی پاتلا ممکن است وجود داشته باشند.
( جراح تومور و متخصص ارتوپدی, بهترین جراح زانوی ضربدری در تهران )
تشخیص
تشخیص بیماری زانوی ضربدری معمولاً بر اساس علائم و نشانهها و بررسی جسمانی توسط پزشک قابل تشخیص است. در اینجا چند روش تشخیصی رایج برای بیماری زانوی ضربدری ذکر میشود:
- بررسی جسمانی: پزشک شاید به شما سوالاتی درباره علائم و نشانههایی که تجربه میکنید، بپرسد. سپس پزشک ممکن است زانوی شما را بررسی کند و به دنبال علائمی مانند درد، تورم، حساسیت و نقاط حساسیت در منطقه پایانی پاتلا باشد.
- تستهای تصویربرداری: در بعضی موارد، پزشک ممکن است تستهای تصویربرداری مانند ایکسری زانو را نیز در نظر بگیرد. این تستها ممکن است به پزشک کمک کنند تا از عدم وجود مشکلات دیگر در ساختار زانو اطمینان حاصل کند.
- تستهای آزمایشگاهی: در بعضی موارد، پزشک ممکن است نمونههای خون یا سایر آزمایشهای آزمایشگاهی را بررسی کند تا عواملی مانند التهابات یا عفونتها را بررسی کند که ممکن است به علائم بیماری زانوی ضربدری مشابه باشند.
تشخیص دقیق بیماری زانوی ضربدری و تمایل به استفاده از روشهای تشخیصی خاص میتواند به تشخیص پزشک و وضعیت شخصی شما بستگی داشته باشد. بنابراین، مهم است که با پزشک خود درباره علائم و نشانههای خود صحبت کنید و آنها را بررسی کنید.
درمان
درمان بیماری زانوی ضربدری ممکن است شامل ترکیبی از روشهای غیرجراحی و جراحی باشد، بسته به شدت و نوع بیماری و وضعیت فرد. در ادامه، روشهای درمانی معمول برای بیماری زانوی ضربدری آورده شده است:
- استراحت: استراحت و کاهش فعالیتهایی که باعث تحمیل فشار بیشتر بر زانو میشوند، میتواند به بازیابی زانوی ضربدری کمک کند. اجتناب از ورزشهای ضربهای و فعالیتهای بازی ورزشی تا زمان بهبود کامل، معمولاً توصیه میشود.
- فیزیوتراپی: جلسات فیزیوتراپی میتواند شامل تمرینات تقویت عضلات زانو، تمرینات انعطافپذیری و تمرینات تعادل برای بهبود استحکام و پشتیبانی زانو باشد. این تمرینات میتوانند به کاهش درد، بهبود عملکرد زانو و جلوگیری از تکرار بیماری کمک کنند.
- استفاده از باندها و اسبابکمکهای پزشکی: استفاده از باندها و اسبابکمکهای پزشکی مانند بندهای پاتلا ممکن است در کاهش فشار بر نقطه اتصال پاتلا به استخوان ساق پای زانویی و بهبود علائم کمک کند.
- داروها: در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) را تجویز کند تا درد و التهاب را کاهش دهد. همچنین، در مواردی که التهاب ناشی از عفونت وجود دارد، ممکن است نیاز به داروهای ضدعفونی داشته باشید.
- جراحی: در موارد شدید و مقاوم به درمان غیرجراحی، جراحی ممکن است لازم باشد. جراحی معمولاً شامل تعمیر و تقویت نقطه اتصال پاتلا از طریق ترمیم بافت یا ترمیم ناهمواریهای ساختاری است.
( جراح تومور و متخصص ارتوپدی, بهترین جراح زانوی ضربدری در تهران )
پیشگیری
برای پیشگیری از بیماری زانوی ضربدری و کاهش خطر ابتلا به آن، میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- تقویت عضلات زانو: انجام تمرینات تقویت عضلات اطراف زانو، به ویژه عضلات ران و عضلات پاتلا، میتواند استحکام و پشتیبانی زانو را افزایش دهد. تمریناتی مانند اسکوات، لانژه، تمرینات تقویت عضلات محیطی زانو و تمرینات تعادل میتوانند کمک کننده باشند.
- انتخاب ورزشهای مناسب: انتخاب ورزشهایی که فشار زیادی بر زانو اعمال نمیکنند و موجب ضربه و تحمیل نیروی زیاد به زانو نمیشوند، میتواند به پیشگیری از بیماری زانوی ضربدری کمک کند. ورزشهایی مانند شنا، دوچرخه سواری، یوگا و پیاده روی میتوانند انتخابهای خوبی باشند.
- استفاده از تجهیزات محافظ: درصورتی که در ورزشهای ضربهای و شتابی مشغول به فعالیت هستید، استفاده از تجهیزات محافظ مانند بندهای پاتلا، بندهای زانویی و کفشهای مناسب میتواند زانو را در برابر ضربهها و فشارهای ناخواسته محافظت کند.
- گرمکردن قبل از ورزش: قبل از شروع فعالیت ورزشی، میتوانید از تمرینات گرمکردن استفاده کنید. این تمرینات شامل انجام حرکات انعطافپذیری و گرمکردن عضلات میشود که میتوانند زانو را برای فعالیت آماده کنند و از احتمال بروز آسیب کاهش دهند.
- کاهش وزن: در صورت داشتن اضافه وزن، کاهش وزن میتواند فشار زیادی را که بر زانوها اعمال میشود، کاهش دهد. این میتواند به بهبود عملکرد زانو و کاهش خطر بروز مشکلات زانو کمک کند.
- استراحت و بهبود کافی: به استراحت کافی برای بدنتان و زانوهایتان توجه کنید. در صورت وجود علائم درد و خستگی در زانو، استراحت کنید و به بدنتان زمان کافی بدهید تا بهبود یابد.
( جراح تومور و متخصص ارتوپدی, بهترین جراح زانوی ضربدری در تهران )
نتیجه
زانوی ضربدری یک وضعیت غیر طبیعی است که در آن زانوها هنگام ایستادن به سمت داخل متمایل می شوند. این وضعیت می تواند در هر سنی رخ دهد، اما بیشتر در کودکان و نوجوانان دیده می شود. درمان زانوی ضربدری به سن بیمار، شدت وضعیت و وجود هرگونه علائم دیگر بستگی دارد. در کودکان و نوجوانان، زانوی ضربدری اغلب بدون درمان بهبود می یابد. با این حال، اگر زانوی ضربدری باعث درد یا سایر علائم شود، ممکن است درمان لازم باشد. برای کمک به پیشگیری از زانوی ضربدری، می توانید وزن سالم خود را حفظ کنید، از پوشیدن کفش های پاشنه بلند خودداری کنید و به طور منظم ورزش کنید.
( جراح تومور و متخصص ارتوپدی, بهترین جراح زانوی ضربدری در تهران )