برای بیشتر ما پیش آمده که حین راه رفتن یا دویدن ناگهان احساس کنیم توانی در زانوها نداریم و در مرز افتادن هستیم. این حالت در اصطلاح خالی کردن زانو نامیده می‌شود که عوامل مختلفی باعث بروز آن هستند. تعیین علت بروز این عارضه یکی از روش‌های مقابله با آن است. در این مطلب در مورد علت خالی کردن زانو، عواملی که باعث شدید این عارضه می‌شوند و راهکارهای موثر در درمان آن می‌پردازیم. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این مشکل و علل آن، با ما همراه باشید.

خالی کردن زانو چگونه عارضه‌ای است و چند نوع دارد؟

خالی شدن یا خالی کردن زانو، عارضه‌ای ناخوشایند است که اتفاق بروز آن برای همه افراد وجود دارد. در زمان بروز این عارضه، زانوها سست و توخالی شده و باعث ایجاد وقفه در راه رفتن یا ناتوانی در ایستادن می‌شود. در زمان بروز این عارضه مفصل زانو ناپایدار شده یا احساس لقی در آن ایجاد می‌شود که در اثر این مشکل، ناگهان زانو خم می‌شود. ناپایداری و لقی مفصل زانو و ناتوانی در استفاده از این مفصل، به دو شکل مختلف بروز می‌کند که در اصطلاح ناپایداری اولیه و ناپایداری ثانویه نامیده می‌شوند. تفاوت این دو نوع ناپایداری عبارت است از:

ناپایداری اولیه زانو

ناپایداری اولیه معمولا زمانی رخ می‌دهد که مفصل زانو خالی شده و از جای خود در رفته باشد. نقص در یکی از رباط‌های زانو علت رایج این مشکل است. ناپایداری اولیه معمولا در لحظات اول بروز دردناک نیست و پس از چند لحظه درد در گیرنده‌های عصبی احساس می‌شود. در برخی موارد همزمان با بروز درد، مفصل زانو دچار ورم نیز می‌شود. خونریزی داخلی در ناحیه زانو نیز می‌تواند باعث بروز این مشکل شود. تکرار این اتفاق به مرور زمان باعث بروز مشکلاتی مانند آتریت می‌شود.

ناپایداری ثانویه زانو

دومین حالت از خالی کردن زانو، ناپایداری ثانویه نامیده می‌شود که علت بروز آن اتفاقاتی است که در ساختار این مفصل رخ می‌دهد. برخلاف ناپایداری اولیه، این ناپایداری از همان ابتدا با درد و ناراحتی همراه است. شل شدن عضلات چهار سر ران با هداف کاهش فشار روی مفصل زانو، علت بروز این نوع خالی کردن زانو است. مشکلاتی مانند پارگی مینیسک، آرتریت و… نیز می‌توانند علت خالی کردن زانو ثانویه باشند.

علت خالی کردن زانو چیست؟

همان‌طور که گفته شد، بسته به اینکه خالی کردن زانو به چه شکلی بروز کند، دلایل مختلفی را می‌توان برای آن عنوان کرد. آشنایی با دلایل بروز این عارضه در پیشگیری از آن موثر است. از مهم‌ترین عوامل و علل بروز این عارضه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

پارگی رباط، اصلی‌ترین علت خالی کردن زانو

آسیب‌دیدگی یک یا چند رباط در ناحیه زانو یکی از اصلی‌ترین دلایل بروز این مشکل است. رباط‌ها باعث پایداری مفصل زانو می‌شوند، در نتیجه آسیب‌دیدگی آن‌ها باعث مشکلات متعدد در این مفصل و این ناحیه از بدن می‌شود. در برخی موارد پارگی یک رباط تنها باعث خالی شدن و گاه و بی‌گاه می‌شود اما در صورت ابتلای فرد به چاقی یا فعالیت‌های شدید بدنی، حتی پارگی یک رباط هم باعث تکرر این عارضه می‌شود.

پارگی مینیسک‌ها

از دیگر علل خالی کردن زانوها می‌توان به پارگی مینیسک اشاره کرد. مینیسک‌ها دو عضو غضروفی، شبیه به حرف C انگلیسی هستند که حکم ضربه‌گیر برای زانو را دارند. در صورتی که مینیسک‌ها دچار پارگی شوند نیز احتمال خالی شدن زانو وجود دارد.

لقی یا ناپایداری کشکک

از دیگر دلایل خالی شدن زانو می‌توان به لقی یا ناپایداری کشکک زانو اشاره کرد. زمانی که کشکک زانو از محل خود خارج شده یا در محل اصلی خود بلغزد، احتمال بروز این عارضه وجود دارد. خارج شدن کشکک از شیار خود زمانی رخ می‌دهد که ضربه‌ای شدید و مستقیم به کشکک وارد شود یا زانو به صورت غیرطبیعی دچار پیچ خوردگی شود.

سائیدگی غضروف زانو

دیگر علت خالی کردن زانو، سائیدگی غضروف‌های زانو است. این عارضه معمولا به دنبال آرتروز رخ می‌دهد. در واقع زمانی که فرد به آرتروز دچار شده باشد، غضروف‌ها در محل مفصل زانو ساییده شده و این عارضه نیز موجب مشکلاتی مانند پارگی رباط یا مینیسک می‌شود و در نتیجه آن خالی کردن زانو رخ می‌دهد.

ضعف عضلات زانو دیگر علت خالی کردن زانو

یکی دیگر از دلایلی که می‌توان برای ابتلا به مشکل خالی کردن زانو عنوان کرد، ضعف عضلات زانو است. سلامت عضلات اطراف زانو، تاثیر زیادی در استقامت و پایداری این مفصل دارد. زمانی که این عضلات شل یا ضعیف شوند، دیگر قادر به ثابت نگه داشتن استخوان زانو نیستند و در نتیجه این مشکل نیز هنگام راه رفتن، بالا و پایین رفتن از پله‌ها و.. فرد دچار احساس خالی شدن زانو می‌شود.

روماتیسم

روماتیسم را نیز می‌توان به عنوان یکی از دلایل خالی کردن زانو عنوان کرد. مفصل زانو توسط غشایی نازک به نام سینوویال پوشانده شده که وظیفه آن ترشح مایع روان‌کننده است. این مایع از اصطکاک مفصل زانو جلوگیری می‌کند و یک لایه محافظ برای غضروف و رباط‌ها نیز محسوب می‌شود. در اثر ابتلا به عارضه روماتیسم، سلول‌ها دچار نقص ایمنی شده و به این غشا حمله می‌کنند و در اثر آن نیز رباط‌ها و غضروف زانو دچار آسیب‌دیدگی شده و فرد به عارضه خالی کردن زانو دچار می‌شود.

افزایش سن دیگر علت خالی کردن زانو

شایع‌ترین علت بروز این عارضه و خالی شدن زانو اما افزایش سن است. با بالا رفتن سن، فرد دچار ضعف و عدم تعادل می‌شود. افزایش سن مفاصل را ضعیف می‌کند و مشکلاتی مانند فرسودگی آن‌ها را باعث می‌شود. از طرفی با بالا رفتن سن، احتمال بروز مشکلاتی مانند پوکی استخوان هم بیشتر می‌شود که این عارضه را نیز می‌توان علت خالی کردن زانو دانست.

درمان مشکل خالی کردن زانو

بعد از آشنایی با دلایل بروز عارضه خالی شدن زانو، نوبت به بررسی روش‌های درمان آن می‌رسد. بسته به اینکه شدت این عارضه چه میزان باشد و فرد چند بار در هفته یا روز به این مشکل دچار شود، روش درمان متفاوت است. در مواردی که این عارضه به شکل مکرر رخ دهد و علت آن پارگی رباط باشد، ممکن است مراجعه به بهترین جراح پارگی رباط صلیبی جهت انجام عمل جراحی و درمان تخصصی پیشنهاد شود اما در مواردی که فاصله بین خالی شدن زانو بیشتر بوده و این عارضه به ندرت رخ دهد، دیگر روش‌های درمانی نیز نتیجه بخش خواهند بود. بسته به علت عارضه و وضعیت بیمار، پزشک معمولا یکی از روش‌های زیر را برای درمان توصیه می‌کند:

فیزیوتراپی

انجام حرکات ورزشی اصلاحی، زیر نظر پزشک باعث بهبود وضعیت بیمار می‌شود و در کاهش احساس خالی کردن زانو موثر است. در بسیاری از موارد، فیزیوتراپی بعد از جراحی توصیه شده و در واقع تکمیل‌کننده فرآیند جراحی است اما در مواردی ممکن است به عنوان راهکار درمان اصلی هم مورد استفاده قرار بگیرد.

بریس

بریس زانو، نوعی دستگاه مخصوص است که بیماران دچار عارضه‌های استخوانی و مفصلی، برای ثابت ماندن مفصل زانو از آن استفاده می‌کنند. اگر دچار این عارضه هستید و حین راه رفتن تصور می‌کنید که زانوی شما خالی می‌شود، این وسیله به جلوگیری از حادثه‌ساز شدن خالی کردن دارو کمک می‌کند.

تغییر سبک زندگی

در درمان و رفع مشکل خالی کردن زانو، تغییر سبک زندگی نیز تاثیر به سزایی دارد. کمی قبل در بررسی علت خالی کردن زانو گفتیم که این عارضه در افراد مبتلا به اضافه وزن بیشتر رخ می‌هد. کاهش وزن و رسیدن به وضعیت متعادل بدنی در کنار تغذیه مناسب و… تاثیر زیادی در درمان بیماری‌های مفصلی دارد.

جراحی

اگر خالی کردن زانو حاد و شدید باشد و دیگر روش‌های درمان پاسخگو نباشند، باید برای جراحی اقدام کرد، به این منظور ابتدا باید نوع عارضه را تشخیص داده و سپس به بهترین پزشک و جراح اشاره کرد. توصیه ما مراجعه به پزشکان حاذق براساس نوع عارضه است. برای مثال اگر دچار مشکلات مفصلی شدید و ناچار به تعویض مفصل زانو هستید حتما به بهترین جراح تعویض مفصل زانو در تهران مراجعه کنید.

سخن پایانی

خالی کردن زانو عارضه‌ای به نسبت شایع است که رعایت نکاتی ساده به جلوگیری از بروز آن کمک می‌کند. همچنین در این مطلب به بررسی انواع این عارضه و نوع درمان آن پرداختیم. در صورتی که به این عارضه دچار هستید و قصد درمان دارید، توصیه ما مراجعه به دکتر ابوالقاسم زاده است که در این زمینه سابقه بالایی دارد. برای آشنایی با ایشان و رزومه‌ای که دارند می‌توانید به این سایت مراجعه کنید.

کلمه کلیدی: علت خالی کردن زانو