تعویض مفصل لگن یا ران یکی از حساس‌ترین و مهم‌ترین جراحی‌های مفصلی محسوب می‌شود. نتایج مطلوب تعویض مفصل لگن به عوامل متعددی مانند مهارت، دانش و تجربه متخصص ارتوپد، کیفیت تجهیزات و پروتزهای مورد استفاده در لگن و مراقبت‌های بعد از انجام عمل جراحی بستگی دارد. مراقبت های بعد از تعویض مفصل لگن در جایگاه ویژه‌ای از مراحل نقاهت و بهبودی قرار دارد. از این رو قصد داریم در این مقاله به نکات ضروری و مراقبت های بعد از تعویض مفصل لگن بپردازیم. برای آشنایی بیشتر با این مراقبت‌ها تا پایان مقاله ما را همراهی کنید.

 

اهمیت انجام مراقبت های بعد از تعویض مفصل لگن

پس از اتمام جراحی تعویض مفصل لگن، مراقبت‌هایی طی چندین مرحله تا زمان بهبودی کامل، انجام می‌گیرد. هر یک از این مراقبت‌ها به نوبت خود نقش مهمی را در بهبودی بیمار ایفا می‌کنند. از طرفی باید عنوان کرد که مراقبت‌های صحیح و اصولی بعد از جراحی تعویض مفصل لگن، از بروز خطرات و عوارض سنگین بعد از جراحی جلوگیری می‌کنند. تشدید عوارض بعد از جراحی، میزان موفقیت جراحی را به طور چشمگیری کاهش می‌دهد. از این رو انجام این مراقبت‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. پروتزهای لگن به صورت طولانی مدت و در برخی موارد به صورت دائمی در محل جاگذاری خود باقی می‌مانند. رعایت هر چه بیشتر نکات توصیه شده، بیمار را به ادامه زندگی عادی و انجام فعالیت‌های روزمره بازمی‌گرداند.

مهم ترین مراقبت های بعد از تعویض مفصل لگن

مراحل مختلف مراقبت‌های بعد از تعویض مفصل لگن از مرحله خروج بیمار از اتاق عمل آغاز می‌شود و تا پایان دوره بهبودی کامل ادامه دارد. برای انجام تمامی نکات توصیه شده توسط پزشک متخصص، علاوه بر خود بیمار، یک شخص کمک کننده نیز نقش به سزایی دارد. از این رو، بیمار تا بهبودی کامل بهتر است با یکی از افراد نزدیک خانواده، دوست یا پرستار خود در ارتباط باشد. در این بخش از مقاله توضیحات کاملی در مورد مهم‌ترین مراقبت‌های بعد از تعویض مفصل لگن خواهیم داشت.

ریکاوری

بیمار پس از خارج شدن از اتاق عمل به اتاق ریکاوری منتقل می‌شود. در این اتاق بیمار استراحت مطلق دارد و به تدریج با از بین رفتن ماده بیهوشی، هوشیاری خود را به دست می‌آورد. در حین جراحی دستگاه‌های مختلفی به بیمار وصل می‌شوند که عملکرد مغز و قلب و دیگر علائم حیاتی را نشان می‌دهند. در اتاق ریکاوری منتظر می‌مانند تا تمامی علائم حیاتی و تنفس بیمار به سطح طبیعی و نرمال خود برسد. از دیگر اقدامات انجام شده در اتاق ریکاوری تزریق داروهای ضد درد و آرام بخش برای بیمار است؛ تا با هوشیاری بیمار، درد ناشی از عمل جراحی تعویض مفصل لگن کاهش پیدا کند.

مصرف دارو

از عوارض عمل جراحی می‌توان به درد، تورم، خونریزی و لخته شدن خون اشاره کرد. داروهایی که پس از جراحی تعویض مفصل لگن برای بیمار تجویز می‌شوند نقش بسیار مهمی در کاهش این عوارض دارند. داروها هم در زمان بستری و هم در زمان بهبودی بیمار در منزل باید به طور دقیق و مرتب مصرف شوند. داروهای ضد درد و ضد التهاب کمک می‌کنند تا با کاهش درد بیمار بتواند حرکت‌های لازم با دستور پزشک را بهتر انجام دهد. راه رفتن پس از جراحی، یکی از حرکت‌هایی است که پزشک از بیمار خود می‌خواهد انجام دهد. در کنار مصرف دارو می‌توان از کمپرس‌های گرم و سرد نیز برای بهبود جریان خون و کاهش درد استفاده کرد.

مراقبت از زخم

زخم جراحی تا زمان بهبودی به توجه و مراقبت‌های بیشتری نیاز دارد تا هیچ نوع عفونتی روی زخم ایجاد نشود. عفونت زخم باعث قرمز شدن، درد، گرم شدن زخم و تخلیه چرک در محل زخم می‌شود. برای جلوگیری از این عوارض باید زخم را تا زمان بهبودی به طور مرتب و مکرراً پانسمان کرد. تعویض زود به زود پانسمان، خشک ماندن زخم، تمیز کردن صحیح زخم و استفاده از پانسمان‌های پیشرفته در بهبود سریع‌تر زخم تأثیر خواهند داشت. در صورت مشاهده هر نوع عفونتی، اطلاع دادن به پزشک و مصرف آنتی‌بیوتیک با دستور وی ضروری است.

انجام تمرین های ورزشی

تمرین‌های ورزشی که بعد از جراحی تعویض مفصل لگن توصیه می‌شوند، معمولاً حرکاتی سبک و آسان هستند. هر حرکت ورزشی بهتر است 10 بار تکرار شود. راه رفتن آرام در منزل را نیز می‌توان به عنوان یکی از این تمرین‌های ورزشی شناخت. انجام این حرکات می‌توانند وضعیت تعادلی بیمار را به تدریج اصلاح کنند و حالت لنگیدن در موقع راه رفتن با گذشت زمان از بین برود. افزایش دامنه حرکتی در هنگام نشستن، خوابیدن، بالا آوردن زانو و…، همچنین تقویت بدن از جمله دیگر تأثیرهای تمرین‌های ورزشی محسوب می‌شوند.

بازگشت به فعالیت های روزانه

تا زمانی که بهبودی کامل حاصل نشده است، استفاده از وسیله‌های کمکی مانند واکر و عصا برای انجام امور ساده در منزل می‌تواند از خطر افتادن و انحراف به راست و چپ جلوگیری کند. در زمان نشستن بهتر است زانوها پایین‌تر از لگن قرار بگیرند و همچنین نباید لگن را بیش از 90 درجه خم کرد. لازم است از چرخاندن پا، زانو و لگن خودداری شود. از طرفی نشستن به صورت چهار زانو ممنوع است و بیمار بایستی از توالت فرنگی استفاده کند.

شرکت در جلسات فیزیوتراپی

به طور معمول در 6 هفته اول پس از جراحی تعویض مفصل لگن، شرکت در جلسات فیزیوتراپی بسیار حائز اهمیت است. هدف اصلی فیزیوتراپی تقویت عضله‌های بدن و ارتقای دامنه حرکتی با انجام حرکت‌های هدفمند زیر نظر کارشناس فیزیوتراپ است. در این جلسه‌ها نحوه حرکت صحیح لگن برای بهبودی هر چه سریع‌تر محل جاگذاری پروتز مصنوعی لگن، آموزش داده می‌شود. استفاده از دستگاه‌های مخصوص ورزشی یا بلند کردن اجسام سنگین باید با دستور پزشک متخصص باشد.

مراجعه به پزشک

در مطالب فوق بررسی جامعی پیرامون مراقبت های بعد از تعویض مفصل لگن داشتیم. از جمله این مراقبت‌ها می‌توان به زمان ریکاوری، مصرف دقیق داروها، مراقبت صحیح از زخم‌های ایجاد شده، انجام تمرین‌های ورزشی، شرکت در جلسات فیزیوتراپی و… اشاره داشت. موفقیت‌آمیز بودن جراحی مفصل لگن به رعایت این نکات بستگی دارد. دکتر فرشاد ابوالقاسم زاده فوق تخصص ارتوپدی، تومورهای استخوانی و عضلانی، تجربه و تخصص کافی در زمینه ترمیم آسیب‌دیدگی‌های زانو و لگن دارد. شما می‌توانید با مراجعه به مطب دکتر فرشاد ابوالقاسم زاده برای جراحی تعویض مفصل لگن اقدام کنید.