مفصل لگن یکی از مهم ترین مفصل های بدن به شمار می آید و در معرض آسیب ها و بیماری های مختلفی قرار دارد. بورسیت لگن یکی از عارضه هایی است که در اثر وارد شدن ضربه، عفونت و بیماری های روماتیسمی در مفصل لگن ایجاد می شود. علائم دردناک بورسیت لگن مشکلات جدی در فعالیت های روزمره و ساده فرد پدید می آورند. برای درمان این عارضه از روش های متعدد غیر تهاجمی بهره می برند و در صورت شدت بیماری، جراحی نیز از آخرین روش های درمان بورسیت لگن است. در این مقاله قصد داریم پیرامون علائم و درمان بورسیت لگن بررسی کنیم. برای شناخت بیشتر این عارضه، تا پایان مطلب با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله می خوانید
بورسیت لگن چیست؟
به کیسه های پر از مایع در میان بافت های داخل مفصل لگن مانند تاندون ها و استخوان ها، بورس گفته می شود. بورس تشکیل یافته از سلول های سینوویال، وظیفه محافظت از اصطکاک بین مفصل ها را بر عهده دارد. مایع سینوویال درون بورس باعث روان شدن حرکت مفصل لگن می شود که به ملتهب شدن بورس مفصل لگن، بورسیت لگن گفته می شود. با ملتهب شدن بورس های مفصل لگن، حرکت ماهیچه ها، تاندون ها و استخوان ها روی پوست به دشواری انجام می شود و در نتیجه استخوان نشیمنگاه با گذشت زمان ساییده می شود.
انواع بورسیت لگن
بورسیت لگن بر اساس ناحیه ملتهب شده و بروز بورسیت در دو گروه دسته بندی شده است. احتمال بروز هر یک از این بورسیت ها به نحوه آسیب دیدگی یا سبک زندگی بیمار بستگی دارد. انواع بورسیت لگن عبارتند از:
بورسیت تروکانتریک لگن
به برجستگی های حجیم و بزرگ استخوانی که در قسمت خارجی مفصل ران به وجود می آیند، بورسیت تروکانتریک لگن گفته می شود.
بورسیت ایسکیال لگن
بورس ایسیکال در زیر باسن یا ماهیچه سرینی بزرگ قرار دارد و ملتهب شدن آن باعث بروز بورسیت ایسیکال لگن می شود.
شایع ترین علائم بورسیت لگن
اصلی ترین نشانه ها و علائم بورسیت لگن، احساس درد شدید در ناحیه لگن و نشیمنگاه و ایجاد التهاب در مفصل لگن است. فعالیت هایی هستند که موجب افزایش درد و التهاب در ناحیه لگن می شوند؛ عبارتند از:
- دراز کشیدن در طرف ملتهب شده و بورسیت لگن به هنگام خواب و استراحت
- در فاصله زمانی بین بلند شدن از صندلی و ایستادن کامل
- راه رفتن و راهپیمایی های طولانی مدت
- نشستن های طولانی مدت
- نشستن به صورت چمباتمه در مواردی مانند استفاده از سرویس بهداشتی
- به هنگام بالا رفتن از پله ها
از دیگر علائم بورسیت لگن می توان اشاره داشت به:
- قرمز و گرم شدن مفصل لگن در اثر التهاب
- کاهش دامنه حرکتی
- احتمال بروز تب
علت های بورسیت لگن
دلایل متعددی باعث ایجاد بورسیت لگن می شوند. این دلایل می توانند در طولانی مدت یا به صورت آنی و مستقیم در بورس های لگن به وجود آیند. در ادامه با علت های بورسیت لگن آشنا خواهیم شد.
وارد شدن ضربه
ضربه های تکراری یا ضربه مستقیم به مفصل لگن باعث بروز بورسیت حاد و مزمن می شوند. تصادف رانندگی یا افتادن روی زمین، نمونه هایی از ایجاد عارضه بورسیت لگن در اثر وارد شدن ضربه هستند.
عفونت
در صورتی که بورسی از لگن در نزدیکی پوست باشد، عفونت باکتریایی یکی از علت های بورسیت لگن خواهد شد. بورسیت عفونی ناشی از ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن در اثر ابتلا به بیماری های مختلفی مانند دیابت است.
بیماری های روماتیسمی
بیماری های روماتیسمی از جمله بیماری نقرس یکی دیگر از دلایل التهاب بورس های لگن و تجمع کریستال ها به شمار می آید.
عوامل افزایش دهنده ابتلا به بورسیت لگن
عواملی هستند که می توانند خطر ابتلا به بورسیت لگن را افزایش دهند. برخی از این عوامل قابل پیشگیری و برخی دیگر غیر قابل پیشگیری هستند. در ادامه اشاره کوتاهی به عوامل افزایش دهنده ابتلا به بورسیت لگن خواهیم کرد.
- افزایش سن
- داشتن شغل های سنگین یا شغل هایی با فعالیت های تکراری و طولانی مدت مانند خیاطی
- ابتلا به بیماری های خاص مانند روماتیسم مفصلی و نقرس
- داشتن اضافی وزن
درمان بورسیت لگن با روش های غیر جراحی
پس از تشخیص بورسیت لگن از طریق تصویر برداری به کمک اشعه ایکس یا ام آر آی، متخصص ارتوپد اقدام به درمان این عارضه می کند. تجمع کلسیم ها از تصاویر اشعه ایکس به وضوح شدت بورسیت را نشان می دهند. التهاب و تورم خفیف بورس های لگن با استفاده از روش های غیر جراحی قابل درمان هستند. در این بخش به روش های درمانی غیر جراحی بورسیت لگن می پردازیم.
- داشتن استراحت کافی و توقف فعالیت های آسیب زننده
- گرما درمانی و سرما درمانی
- مصرف داروهای تسکین دهنده و ضد التهاب غیر استروئیدی
- ماساژ درمانی
- آسپیراسیون به منظور تخلیه مایع بورس
- تزریق مستقیم کورتیکواستروئید
- انجام تمرینات ورزشی
- لیزر درمانی
- فیزیوتراپی
درمان بورسیت لگن از طریق جراحی
در مواقعی که نتایج حاصل از تصاویر اشعه ایکس یا ام آر آی و معاینه های پزشکی، بر شدت آسیب دیدگی و بورسیت لگن تأکید داشته باشند، انجام عمل جراحی روش درمانی مؤثری خواهد بود. همچنین در صورت نامطلوب بودن روش های درمانی غیر تهاجمی، متخصص ارتوپد به ناچار از روش جراحی استفاده می کند. بسته به نظریه پزشک مربوطه و شرایط بیمار، اغلب برای ترمیم بورسیت لگن از روش های کم تهاجمی استفاده می کنند. رایج ترین روش های جراحی کم تهاجمی، آرتروسکوپی و استئوتومی هستند. در این جراحی ها با ایجاد شکاف کوچکی روی مفصل ران، اقدام به ترمیم و بازسازی و تخلیه مایع بورس می کنند. میزان موفقیت روش های جراحی بیشتر است و احتمال عود بورسیت لگن بسیار کم خواهد بود.
روش های پیشگیری از بورسیت لگن
در برخی موارد می توان از بروز عارضه بورسیت لگن پیشگیری به عمل آورد. از جمله روش های پیشگیری از بورسیت لگن عبارتند از:
- خودداری از فعالیت های سخت و دردناک
- خودداری از وارد شدن فشارهای تکراری به مفصل لگن
- تغییر شغل یا تغییر سبک زندگی در صورت امکان
- انجام نرمش های کششی و تمرینات ورزشی متناسب با تقویت مفصل لگن
- رسیدن به وزن ایده آل
- استفاده از کفی های طبی در صورت ناموزون بودن پاها با یکدیگر
مراجعه به پزشک
در مطالب فوق به بررسی علائم و درمان بورسیت لگن پرداخته شد. درد شدید و التهاب مفصل لگن به عنوان مهم ترین علائم بورسیت لگن شناخته می شوند. مصرف داروهای ضد التهاب، انجام تمرینات ورزشی، تزریق دارو، تزریق کورتیکواستروئیدها و در نهایت انجام عمل جراحی از روش های درمان این عارضه هستند. دکتر فرشاد ابوالقاسم زاده فوق تخصص ارتوپدی، تومورهای استخوانی و عضلانی، تجربه و تخصص کافی در زمینه ترمیم آسیب دیدگی های زانو و لگن دارد. شما می توانید با مراجعه به مطب دکتر فرشاد ابوالقاسم زاده برای درمان بیماری بورسیت لگن اقدام کنید.
