آرتروسکوپی به عنوان یک روش تشخیصی درمانی کاربرد زیادی در شاخه ارتوپدی و بیماری های مربوط به زانو دارد. این روش با مزایایی که به همراه دارد، هم نتایج تشخیصی کاملی از انواع بیماری ها در اختیار متخصص ارتوپد قرار می دهد و هم این که بسیاری از عارضه ها با کمترین تهاجم درمان می شوند. مراقبت های بعد از عمل آرتروسکوپی زانو از اهمیت بالایی برخوردار هستند. از این رو، در این مقاله قصد داریم پیرامون این مراقبت ها بررسی بیشتری داشته باشیم. برای آشنایی بیشتر با مراقبت های بعد از عمل آرتروسکوپی زانو تا پایان مطلب با ما همراه باشید.

 

برای تشخیص یا درمان چه مشکلاتی از عمل آرتروسکوپی زانو استفاده می کنند؟

در شاخه ارتوپدی، بعد از عکس برداری به روش های اشعه ایکس، سی تی اسکن و ام آر آی، آرتروسکوپی به عنوان کامل ترین روش تشخیصی شناخته می شود و اطلاعات جامع تر و دقیق تری از اجزای مفصل زانو نشان می دهد. از این رو در تشخیص و درمان بسیاری از مشکلات از این روش استفاده می کنند. از جمله مشکلات نیاز به عمل آرتروسکوپی زانو عبارتند از:

• پارگی غضروف داخل زانو یا همان مینیسک زانو
• شکل گرفتن غیر طبیعی مینیسک یا مینیسک دیسکی شکل
• شکستگی جزئی نواحی اطراف مفصل زانو
• تغییر حالت مفصل زانو مانند شل شدگی
• ترمیم و بازسازی رباط های صلیبی زانو
• تخلیه التهاب داخلی و سینوویوم زانو

 

عمل آرتروسکوپی زانو چگونه انجام می شود؟

عمل آرتروسکوپی زانو بسته به شرایط بیمار و نظریه تیم پزشکی تحت بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی انجام می شود. در ابتدای کار برش های کوچکی روی زانو ایجاد می کنند. سپس میله نازکی را که به آن دوربین کوچکی تعبیه شده است و آرتروسکوپ نام دارد، از طریق برش ها به داخل زانو هدایت می کنند. با گردش و چرخش میله داخل مفصل زانو، تصاویری از طریق دوربین، روی مانیتور متصل به آن ظاهر می شوند. این تصاویر جزئیات دقیق اجزای مختلف مفصل زانو را به وضوح به نمایش می گذارد.

پزشک ارتوپد با مشاهده این تصاویر، بیماری یا مشکل زانو را مورد بررسی قرار می دهد. در صورتی که هدف از انجام عمل آرتروسکوپی زانو، تشخیص بیماری باشد، فرایند جراحی در همین جا پایان می پذیرد. در صورتی که پس از تشخیص مشکل، پزشک اقدام به درمان آن نماید، از ابزارهای مخصوص ترمیمی و بازسازی بافت استفاده می کند. در انتهای کار برای بستن برش های ایجاد شده، از بخیه استفاده می کند.

مراقبت های بعد از عمل آرتروسکوپی زانو

پس از اتمام عمل آرتروسکوپی زانو، پزشک متخصص نکات مهمی را تحت عنوان مراقبت های بعد از عمل آرتروسکوپی زانو به بیمار تجویز می کند. این مراقبت ها اهمیت بالایی دارند و در به حداقل رساندن عوارض بعد از آرتروسکوپی نقش مهمی را ایفا می کنند. از جمله این عوارض می توان به خونریزی و عفونت محل زخم، خشکی زانو و آسیب به رگ های عصبی اشاره کرد. همچنین انجام این مراقبت ها باعث بهبود سریع بیمار و ترمیم سریع بافت ها می شوند. در ادامه این بخش، به بررسی این مراقبت ها می پردازیم.

پانسمان زخم

پانسمان های زخم معمولاً 2 روز بعد از عمل آرتروسکوپی زانو برداشته می شوند. سپس برای پوشاندن زخم ها از باندهای چسبی استفاده می کنند. مصرف باندهای چسبی تا حدود یک هفته بعد از عمل ادامه پیدا می کند. بهتر است تا 48 ساعت بعد از انجام آرتروسکوپی، محل زخم خشک نگه داشته شود. همچنین از رفتن به وان و استخر تا 3 هفته بعد از آرتروسکوپی باید اجتناب کرد.

مصرف دارو

متخصص ارتوپد بعد از انجام آرتروسکوپی زانو داروهای متعددی را با اهداف مختلف تجویز می کند. در صورتی که از این روش به منظور تشخیص بیماری استفاده شود، داروهای ضد درد و ضد التهاب می توانند باعث کاهش درد و التهاب ناشی از آرتروسکوپی باشند. اما اگر استفاده از این روش به منظور درمان باشد، داروهایی به عنوان کمک به ترمیم بافت های آسیب دیده نیز توسط پزشک تجویز می شوند. مصرف دقیق و به موقع این داروها مهم است.

برنامه غذایی مناسب

از آن جایی که داروهای ضد درد عوارضی همچون یبوست را به دنبال دارند، استفاده از میوه ها و سبزی‌های تازه کمک زیادی برای رفع این مشکل خواهند داشت. در صورتی که عارضه یبوست با مصرف این خوراکی ها حل نشد بایستی به پزشک مربوطه اطلاع داده شود تا داروی مناسبی را تجویز نماید. از طرفی برای بهبود سریع زخم ها باید از نوشیدن مشروبات الکلی خودداری کرد.

یخ درمانی

در عمل آرتروسکوپی میله نازکی که وارد مفصل زانو می شود باعث التهاب و تورم زانو می شود. میزان این التهاب در بیماران مختلف، متفاوت است. برای کاهش سریع التهاب زانو می توان از کمپرس های یخ استفاده کرد. برای این کار بهتر است روزی 2 مرتبه کمپرس های یخ روی محل تورم زانو گذاشته شوند.

توان بخشی زانو

در روزهای اول بعد از انجام آرتروسکوپی، باید از وارد آوردن فشار مضاعف روی زانو خودداری شود. رعایت این نکته باید در موقعیت های مختلف مانند نشستن، راه رفتن و استراحت کردن در نظر گرفته شود. برای پیشگیری از وارد شدن فشار اضافی به زانو می توان از وسیله های کمکی همچون عصا یا واکر استفاده کرد.

فیزیوتراپی

آرتروسکوپی زانو با هدف درمان برای گرفتن نتایج مطلوب تر، نیاز به شرکت در جلسات فیزیوتراپی دارد. برای تقویت عضلات و بافت های ترمیم شده زانو، انجام فیزیوتراپی گزینه مناسبی است. این جلسات زیر نظر کارشناس فیزیوتراپ انجام می شوند و باعث افزایش دامنه حرکتی زانو خواهند شد.

انجام تمرینات اصلاحی

انجام برخی تمرینات ورزشی که با نام تمرینات اصلاحی شناخته می شوند، مسیر بهبود و توانایی حرکت پا و زانو را کوتاه تر می کنند. این تمرینات توسط پزشک متخصص برای بیمار تشریح می شوند. از جمله تمرینات اصلاحی می توان به تمرین چهار سر ثابت، تمرین عضلات چهار سر ران و انقباض عضلات همسترینگ اشاره کرد.

بازگشت به فعالیت های عادی

بازگشت به فعالیت های عادی و انجام برنامه های روزانه به میزان درد و توانایی حرکتی زانوی بیمار بستگی دارد. در صورتی که مصرف داروها به اتمام برسد و هیچ نوع دردی برای بیمار ایجاد نشود می تواند به محل کار، مدرسه و دانشگاه خود بازگردد و فعالیت هایی مانند رانندگی را از سر بگیرد.

مراجعه به پزشک

در مطالب فوق به بررسی کامل مراقبت های بعد از عمل آرتروسکوپی زانو پرداخته شد. از این عمل برای تشخیص و درمان اجزای داخلی مفصل زانو مانند پارگی رباط صلیبی، پارگی تاندون، آسیب دیدگی مینیسک زانو و… استفاده می شود. از جمله مراقبت های بعد از آرتروسکوپی زانو می توان به مراقبت از زخم، توان بخشی، رژیم غذایی مناسب و یخ درمانی اشاره کرد. دکتر فرشاد ابوالقاسم زاده فوق تخصص ارتوپدی، تومورهای استخوانی و عضلانی، در زمینه تشخیص و درمان بیماری های مربوط به مفصل و استخوان، تجربه و تخصص کافی دارد. شما می توانید با مراجعه به مطب دکتر فرشاد ابوالقاسم زاده برای عمل آرتروسکوپی زانو اقدام کنید.