کیست‌ها در بخش‌های مختلف بدن ایجاد می‌شوند و استخوان‌ها نیز در معرض این ضایعه هستند. برخی افراد به دلیل نداشتن شناخت کافی پیرامون کیست‌های استخوان، این ضایعه‌ها را از گروه بیماری‌های خطرناک می‌دانند. یکی از کیست‌هایی که در استخوان‌های بدن ایجاد می‌شود، کیست ساده استخوان است و روش‌های درمان متعددی دارد. بروز این کیست‌ها نمی‌توانند خطر و عوارض زیادی برای بیمار به همراه داشته باشند. در این مقاله قصد داریم آشنایی بیشتری با کیست استخوانی ساده داشته باشید. برای شناخت بیشتر و روش های درمان کیست ساده استخوان تا پایان مطلب، ما را همراهی کنید.

 

کیست ساده استخوان چیست؟

به ضایعات خوش‌خیم استخوانی که حاوی مایع زردرنگ شفاف هستند، کیست ساده استخوان می‌گویند. این نوع کیست‌های استخوانی در دو گروه نهفته و فعال دسته بندی می‌شوند. علائمی که این دو گروه به همراه دارند متفاوت هستند، از این رو با روش‌های درمانی متفاوت‌تر مداوا می‌شوند. کیست ساده استخوان در بخش‌های مختلف بدن بروز پیدا می‌کند و از دردناک‌ترین عوارض این ضایعات استخوانی می‌توان به شکستگی استخوان مربوطه اشاره داشت. کیست ساده استخوان فعال در نزدیکی صفحه اپی فیزیال رشد می‌کند و عوارض شکستگی و کوتاه شدن استخوان را به دنبال دارد. کیست ساده استخوان نهفته دور از صفحه اپی فیزیال رشد می‌کند و آسیب عمیقی بر جای نمی‌گذارد.

علائم کیست ساده استخوان

همان طور که پیش‌تر اشاره شد، کیست ساده استخوان در دو نوع فعال و نهفته است. هر کدام از این کیست‌ها می‌توانند علائم به خصوصی داشته باشند. در برخی مواقع ایجاد کیست ساده استخوان هیچ نوع علامتی ندارد و ممکن است این ضایعه تا آخر عمر بدون ایجاد مشکلی برای بیمار، باقی بماند. برخی دیگر می‌توانند مشکلات دردناکی به همراه داشته باشند. از جمله شایع‌ترین علائم کیست ساده استخوان عبارتند از:

• احساس درد به هنگام لمس کیست و توده ایجاد شده روی استخوان
• احساس درد به هنگام انجام فعالیت‌های ساده مانند راه رفتن، برداشتن اجسام و…
• مشاهده برآمدگی در استخوان آسیب دیده
• تضعیف بیش از اندازه استخوان و در نتیجه شکسته شدن استخوان آسیب دیده

 

علت ایجاد کیست ساده استخوان

ایجاد توده و کیست ساده استخوان اغلب در افراد زیر 20 سال مشاهده می‌شود و شیوع آن‌ها در زنان بیشتر از مردان است. در حالت کلی بروز این نوع کیست‌ها علت دقیق و مشخصی ندارد؛ ولی عواملی را به عنوان عوامل افزایش دهنده بروز کیست ساده استخوان معرفی می‌کنند. ضایعات استخوانی می‌توانند در اثر وارد شدن ضربه ناگهانی یا در اثر وجود برخی تومورهای استخوانی ایجاد شوند. در اثر این دو عامل، بافت اصلی استخوان آسیب می‌بیند و کیست‌های ریز و کوچکی در مجاورت استخوان به وجود می‌آیند. کیست‌های کوچک تشکیل یافته از مواد ژلاتینی مانند هستند که باعث ایجاد کیست‌های بزرگ‌تر می‌شوند.

از طرفی احتمال دارد، حفره‌ای در غلاف تاندون یا کپسول مفصل به وجود آید و موجب خارج شدن بافت درون مفصل شود. در این شرایط نیز امکان ایجاد کیست ساده استخوان فراهم خواهد شد.

محل ایجاد کیست ساده استخوان

احتمال رشد کیست ساده استخوان در تمامی استخوان‌های بدن وجود دارد. این کیست‌ها با رشد استخوان، بزرگ‌تر می‌شوند. به‌طوری‌که بزرگ‌تر شدن آن‌ها منجر به شکستگی استخوان می‌شود. از جمله شایع‌ترین استخوان‌هایی که رشد کیست ساده استخوان در آن‌ها بیشتر است می‌توان به استخوان‌های انتهای بالایی بازو و ران اشاره داشت که کودکان بین 4 تا 10 سال ابتلای بیشتری به این نوع کیست‌ها دارند. استخوان‌های نازک‌تر و ضعیف‌تر نیز در معرض ایجاد کیست ساده استخوان قرار دارند.

 

تشخیص دقیق کیست ساده استخوان

در مواردی که کیست ساده استخوان از نوع نهفته است، تشخیص کیست می‌تواند اتفاقی باشد. در این موارد، بیمار برای تشخیص دیگر بیماری‌های مفصلی یا استخوانی تحت آزمایش‌ها و تست‌های تصویر برداری قرار می‌گیرد و در این صورت توده‌های ساده استخوانی مشاهده و تشخیص داده می‌شوند. در مواردی دیگر بیمار به دلیل شکستگی مکرر استخوان یا مشاهده برآمدگی در استخوان خود، به پزشک مراجعه می‌کند. متخصص ارتوپد پس از انجام معاینات فیزیکی ابتدایی، برای تعیین نوع توده‌ها و کیست‌ها از تست‌های مختلفی استفاده می‌کند. این تست‌ها می‌توانند محل دقیق بروز کیست و اندازه آن را بررسی کنند. از جمله مهم‌ترین روش‌های تشخیص کیست ساده استخوان انجام آزمایش خون و عکس‌برداری اشعه ایکس یا ام آر آی عنوان می‌شوند.

 

درمان کیست ساده استخوان

پس از تشخیص دقیق، پزشک از روش‌های مختلفی برای درمان کیست ساده استخوان استفاده می‌کند. انتخاب روش درمانی به اندازه کیست و محل رشد آن و همچنین عوارضی که به همراه دارد، می‌تواند بستگی داشته باشد. در ادامه به بررسی روش‌های درمان کیست ساده استخوان می‌پردازیم.

تزریق استروئید

در این روش برای از بین بردن کیست‌ها، داروهای شیمیایی استروئیدی را به صورت مستقیم به داخل بافت کیست تزریق می‌کنند. این روش از رشد و بزرگ‌تر شدن کیست ساده استخوان جلوگیری می‌کند. برای تأثیرگذاری مطلوب، روش تزریق استروئید هر چند ماه یک بار بنا به صلاحدید پزشک مربوطه تکرار می‌شود.

تزریق مغز استخوان

مغز استخوان حاوی سلول‌هایی است که از بافت استخوان خود بیمار گرفته می‌شود و در بهبود کیست‌های استخوانی نتایج قابل قبولی دارد. در این روش، سلول‌های مورد نیاز را اغلب از بافت استخوانی ران تهیه می‌کنند. مغز استخوان به طور مستقیم در بافت کیست ساده استخوان تزریق می‌شود.

جراحی

چنانچه روش‌های تزریق استروئید و تزریق مغز استخوان، نتایج مطلوبی در بهبودی و پیشگیری از رشد توده‌های استخوانی نداشته باشد، از روش جراحی برای برداشتن ضایعه استخوانی استفاده می‌کنند. در فرایند جراحی، استخوان مورد نظر برش زده می‌شود و سپس محتوی کیست به وسیله ابزار مخصوصی خارج می‌شود. در ادامه برای پر کردن حفره ایجاد شده از چیپس استخوانی تهیه شده از بافت استخوانی خود بیمار استفاده می‌کنند.

 

مراجعه به پزشک

در مطالب بالا به بررسی ایجاد کیست ساده استخوان پرداخته شد. این ضایعه استخوانی در دو نوع فعال و نهفته در استخوان‌های مچ دست، ساق پا، ران و بازو ایجاد می‌شود. شکستگی استخوان از علائم کیست ساده استخوان فعال محسوب می‌شود. برای درمان و برداشتن کیست ساده استخوان از تزریق استروئید، تزریق مغز استخوان و انجام جراحی استفاده می‌کنند. دکتر فرشاد ابوالقاسم زاده فوق تخصص ارتوپدی، تومورهای استخوانی و عضلانی، تجربه و تخصص کافی در زمینه ترمیم آسیب‌دیدگی‌های زانو و لگن دارد. شما می‌توانید با مراجعه به مطب دکتر فرشاد ابوالقاسم زاده برای درمان کیست ساده استخوان اقدام کنید.